२१ कात्तिक, काठमाडौँ । पाल्पाका प्रसिद्ध कविराज दशरथमान सिंहले आफूले हासिल गरेको झन्डै १०० वर्षको अनुभव सङ्कलन गरिएको पुस्तक ‘त्यो समय त्यो परिवेशः मेरो जीवन यात्रा’ संस्मरण यहाँ शनिबार विमोचन गरियो ।
मन्त्रिपरिषद्का पूर्वअध्यक्ष खिलराज रेग्मीले विमोचन गर्नुभएको उक्त पुस्तकमा ९७ वर्षीय कविराज दशरथमानले सङ्गालेको अनुभव, पाल्पा तानसेनको इतिहास, त्यहाँ नेवारको आगमन, उनीहरूको जमिनमाथिको अधिकार (स्वामित्व) प्राप्ति, पाल्पालाई पाल्पाका रुपमा विकास गर्न राणाको योगदान, तानसेनको बस्ती विकास, पाल्पा र त्यहाँ बसोबास गर्दै आएका नेवारको छवि, चिकित्सा पेसामा शताब्दी पुरुष कविराजको अनुभव तथा युनाइटेड मिसन अस्पतालको स्थापना गरी १० वटा अध्यायमा विभाजन गरिएको छ ।
वनारसको दरभङ्गामा आयुर्वेद शिक्षा हासिल गरी विशिष्टता हासिल गर्नुभएका सिंहले त्रिभुवन कलेज तथा कन्या स्कुलसहित विभिन्न माध्यमिक विद्यालयको स्थापना गरी शिक्षा, समाज सेवा तथा स्वास्थ्यका क्षेत्रमा गरेको अनुभव सङ्कलनकर्ता रामचन्द्रमान सिंहले सो पुस्तकमा विस्तृतरुपमा समेट्नुभएको छ ।
सो अवसरमा ढाका कपडाको क्षेत्रमा पनि परिचित पाल्पाको तानसेनलाई हालको तानसेनका रुपमा विकास गर्न कविराज सिंहका गुरु श्यामकृष्ण मल्ल, भवन डिजाइनर रामकृष्ण श्रेष्ठ जस्ताको पनि महत्वपूर्ण योगदान रहेको जानकारी दिइयो ।
कार्यक्रममा मन्त्रिपरिषद्का पूर्वअध्यक्ष खिलराज रेग्मीले नेपालको पश्चिम क्षेत्रमा रहेको पाल्पा आफैँ गौरवशाली इतिहास बोकेको क्षेत्र रहेको तथा पाल्पाले अन्य जिल्लाका लागि आफ्नो अलग्गै पहिचान प्रस्तुत गर्न सकेको बताउनुभयो ।
उहाँले पाल्पा तानसेनका जनताले गरेको मेहनत, योगदान सबैका लागि अनुकरणीय रहेको बताउनुभयो ।
राष्ट्रिय योजना आयोगका पूर्वउपाध्यक्ष डा मोहनमान सैँजुले कविराज दशरथमान सिंहको योगदान पाल्पा जिल्लाका लागि नमुना रहेको चर्चा गर्दै एलोपेथिक (आधुनिक चिकित्सा) र आयुर्वेदको समन्वयात्मक विकास हुनुपर्ने कविराजको अवधारणा सान्दर्भिक रहेको बताउनुभयो ।
राष्ट्रिय सूचना आयोगका पूर्वआयुक्त एवम् वरिष्ठ पत्रकार विनयकुमार कसजुले कविराजको अनुभव सङ्गालिएको पुस्तक १०० वर्षको पाल्पाको गतिविधि समेटिएको ‘फस्ट ह्यान्ड रिपोर्ट’ भएको चर्चा गर्दै पाल्पामा नेवार जातिको आगमन र त्यहाँ बसेर गरेको परिश्रम स्मरणीय रहेको बताउनुभयो ।
पुस्तकका सङ्कलनकर्ता रामचन्द्रमान सिंह, पुस्तक प्रकाशक न्हुजः गुठीका अध्यक्ष सुरबहादुर श्रेष्ठले तानसेनको विकासक्रमलाई यसमा सटिक ढङ्गमा राखिएको र यो पुस्तक नयाँ पुस्ताका लागि उपयोगी हुने विचार व्यक्त गर्नुभयो ।
गुठीका अध्यक्ष श्रेष्ठले भाषा, संस्कृति, इतिहास, कला, आविष्कारजस्ता विषयमा दर्जनौँ पुस्तक प्रकाशित गरिसकेको र त्यस्ता विषयलाई प्रकाशित गरी प्रचारप्रसार गर्दै आएको जानकारी दिनुभयो ।
