काठमाडौं । नेपालको अर्थतन्त्र निरन्तर ओरालो यात्रातर्फ नै बढी देखिएको छ । नेपाल राष्ट्र बैंकले प्रकाशित गरेको पछिल्लो तथ्याङ्कमा त्यस्तो देखिएको हो ।
राष्ट्र बैंकले प्रकाशित गरेकोे चालु आर्थिक वर्षको छ महिनाको तथ्याङ्कअनुसार नेपालको कूल ग्राहस्थ उत्पादको करिब २४ प्रतिशत हिस्सा ओगट्ने कृषि क्षेत्रबाट मात्र झण्डै २८ अर्बको धान चामल तथा तरकारीको आयात भएको छ । वर्षा र अनुकुल वातावरणका हिसाबले साउनदेखि पुससम्म नेपालको मुख्यबाली लगाउने तथा उत्पादन गर्ने सिजन हो । यही सिजनमा नै यति धेरै खाद्यवस्तु आयात भएको छ ।
छ महिनामा २९ अर्बको सुन लाउने नेपाली
चालु आर्थिक वर्षको छ महिनामा नेपालमा करिब २९ अर्ब १९ करोड ३८ लाख बराबरको सुन आयात भएको छ । देशमा अन्य आर्थिक गतिविधि सुस्त भई संकट भैरहेको बेला भारी मात्रामा सुन आयात भएको हो ।
साउनदेखि पुससम्म मंसिर बाहेक खासै विवाहको सिजन पनि होइन तर, यही सिजनमा नै नेपालीहरुले यति धेरै रकम सुनका लागि खर्चिएका छन् ।
१८ अर्बको धान–चामल आयात
चालु आर्थिक वर्षको छ महिनामा नेपालले करिब करिब १८ अर्ब ४६ करोड ५० लाख मूल्य बराबरको धान–चामल आयात गरेको छ । सरकारी तथ्याङ्कमा नेपाल कृषि प्रधान देश हो र नेपालको कुल ग्राहस्थ उत्पादनको २३ दशमलब ९५ प्रतिशत कृषिको हिस्सा रहेको छ । यस्तै, नेपालमा ३० लाख ९१ हजार हेक्टर जमन खेती योग्य छ । कूल खेतीयोग्य जमिनको करिब २१ प्रतिशत भने विभिन्न कारणले बाँझै छ ।
किसानले उत्पादन गरेको धान–चामलले उचित मूल्य नपाएको गुनासो गरिरहँदा भने यति धेरै मात्रामा धान चामलको आयात हुनु निश्चय नै आश्चर्यको विषय हो ।
तरकारी मात्रै १० अर्बको
धान–चामलपछि आफैले उत्पादन गर्न सकिने तरकारी पनि झण्डै १० अर्बको आयात भएको छ । चालु आर्थिक वर्षको छ महिनामा नेपालले झण्डै नौ अर्ब ६६ करोड ३० लाख मूल्य बराबरको तरकारी आयात गरेको छ ।
साउनदेखि पुससम्म नेपालमा तरकारी उत्पादनको मुख्य सिजन हो । साउन भदौ र असोजमा नेपालको पहाडी भू–भागमा ठूलो मात्रामा तरकारी उत्पादन गरेर निर्यात गर्न सकिन्छ भने कात्तिक मंसिर र पुस महिनामा तराईमा समेत तरकारी उत्पादनको मूख्य सिजन हो । तरकारी उत्पादनको यस्तो मूख्य सिजनमा नै नेपालले यति धेरै तरकारी आयात गर्नु दुःखद छ ।
वि.सं.२०७९ फागुन ३ बुधवार ११:५१ मा प्रकाशित