१२ फागुन,पाल्पा । यहाँको सौभाग्य माविमा कक्षा १ का सोमान रानाले मन मनै, मनमनै, दिन दिनै, दिनदिनै गरी सरसर्ती शब्द पढ्दा अचम्म मान्नु पर्दैन । शैक्षिकसत्र सञ्चालन भएको सात–आठ महिनाको अवधिमा अक्षर सँगसँगै शब्द सरसर्ती पढ्न सिपालु भइसकेका छन् यहाँका विद्यार्थी ।
उनीहरु शब्दको विग्रह र समास गरी पढ्न रुचाउँछन् । कक्षा १ मा पढ्ने अन्यत्रका अधिकांश विद्यार्थी कखरा, बाह्रखरी, अ, आ, इ, ई र १, २, ३, पढ्नै मुस्किल हुने भए पनि पाल्पा जिल्ला चिदीपानी गाविसस्थित सौभाग्य माविको कक्षा १ का विद्यार्थीले भने सरसर्ती शब्द नै पढ्छन् ।
कक्षा १ का अर्का निलम आलेले दिन दिनै, दिनदिनै, पालै पालो, पालैपालो गर्दै सरसर्ती पढ्दैछन् । उनीहरू मात्र होइन, कक्षा १ मा पढ्ने छात्रछात्राले पालैपालो गरी पढ्ने र पढाउने काम हुन्छ । नेपाली विषयमा ९० मिनेटको कक्षा हुने, विद्यार्थी यसरी पढ्दा सजिलो भएको र बुझेको महसुस गर्ने नेपाली विषयकी शिक्षिका सावित्रा पहाडीले बताउनुभयो ।
रूम टु रिडले कक्षा १ र २ का नेपाली विषयका शिक्षकलाई तालिममा सहयोग गरेपछि उनीहरूले विद्यालयमा तालिमअनुसार नै पढाउन थालेपछि विद्यार्थीमा सुधार देखिएको हो । साक्षरता कार्यक्रमअन्तर्गत नेपाली विषयको पढ्ने सीप र पढ्ने बानीको विकास भएपछि अभिभावकसमेत खुसी देखिएका हुन् ।
रूम टु रिडका वरिष्ठ कार्यक्रम सहायक लालबहादुर खड्काले एकीकृत साक्षर कार्यक्रमअन्तर्गत सामुदायिक विद्यालयका प्रावि तहमा पढ्ने सीप र पढ्ने बानीको विकास गरी बालबालिकालाई पुस्तकसँग खेल्ने बानीको विकास गर्ने बताउनुभयो ।
नेपाली पाठ्यक्रमका आधारमा नेपाली विषयको ‘वर्कबुक’ तयार गरी कक्षाकोठामा गृहकार्यसमेत हुँदै आएको छ । साना कक्षाका विद्यार्थीको पठनसीपको विकाससँगै पढने बानीको पनि विकास भएको हो । कक्षा २ का विद्यार्थी पुस्तकालयमा गएर पुस्तक रोजेर पढ्ने बानीको विकास भएको पुस्तकालय प्रमुख तथा शिक्षक हरिबहादुर कुँवरले बताउनुभयो ।
सन् २०१४ देखि पाल्पा जिल्लाका ५० विद्यालयका कक्षा २ सम्म साक्षरता कार्यक्रमअन्तर्गत नेपाली भाषा पठन सीप विकास कार्यक्रम चलिरहेको छ । सन् २०१७ मा पाल्पाका २५ विद्यालय छनौट कार्य चलिरहेको वेस नेपाल पाल्पाका कार्यक्रम संयोजक टेक ढेङ्गा बताउनुहुन्छ ।
यो कार्यक्रम सञ्चालन हुने विद्यालयमा कक्षा १ देखि ५ कक्षासम्म ७५ जना विद्यार्थी हुनुपर्छ । विद्यार्थीलाई परम्परागत क, ख, ग, …ज्ञ सम्म पठनपाठन नगरी क, न, म, ह, आ… गरी एक दिनमा एउटा मात्र अक्षर पढाउने गरेको खड्काको दाबी छ ।
यो सिकाइ पद्धतिमा पहिला अक्षरको सिकाइ, त्यसपछि छोटा शब्द, वाक्यको पठन सिकाइ हुँदै आएको छ । यस पद्धतिमार्फत पठनपाठन गर्न पाएपछि विद्यार्थी नियमितरूपमा विद्यालय हाजिर हुने र पठनपाठनमा बढी सक्रिय हुने विद्यालयको दाबी छ ।
विद्यालयका प्रअ गोविन्द न्यौपानेले यस विद्यालयमा कक्षा २ सम्म साक्षरता कार्यक्रम सञ्चालनपछि पठनपाठन गर्ने शैलीमा परिवर्तन देखिएको र कक्षा ५ सम्म यो कार्यक्रम सञ्चालन गर्नुपर्ने बताउनुहुन्छ ।
